Teken wat zijn dat voor insecten?

Een teek is een spinachtig insect die vooral in bossen, struiken, gras, duinen, heide en parken leeft. De meeste soorten hebben onopvallende kleuren als bruin en zwart. Het kleine zwart- bruine dier kan niet springen of vliegen. Ze kruipen of klimmen op mensen en dieren, zogenaamde gastheren en hebben bloed nodig om zich voort te kunnen planten. Er komen verschillende soorten teken voor.

Een duidelijk kenmerk van een teek is dat er geen scheiding tussen kopborststuk en achterlijf bestaat. Tot de eerste vervelling hebben de larven zes poten. Daarna heeft de teek net als andere spinachtigen acht poten. De poten zijn in vergelijking met andere spinachtigen klein. De kop van de teek is zeer klein en nauwelijks zichtbaar en heeft verschillende monddelen. De zuigsnuit doet denken aan een tong en bestaat uit een met weerhaken getand steekorgaan.

De drie belangrijkste verschillen tussen insecten en teken zijn:
• Insecten hebben drie lichaamssegmenten, maar teken hebben er twee;
• Volwassen insecten hebben zes poten, maar volwassen teken hebben er acht;
• Insecten hebben vleugels en antennes, maar teken hebben die niet.
Het lichaam van een teek is in normale toestand slechts een paar millimeter groot. Het heeft van boven een ronde tot ovale vorm en is, van opzij gezien, plat. In volgezogen toestand ziet een teek er bijna bolrond uit en kan meer dan een centimeter groot zijn. Dit is mogelijk dankzij de extreem rekbare huid. Hierdoor kan een volwassen vrouwtje tien keer het eigen lichaamsgewicht aan bloed opzuigen. De teek heeft in ieder stadium bloed nodig.

LEVENSCYCLUS VAN EEN TEEK
De larven kruipen nadat ze uit het ei zijn gekomen op een grasspriet of plant op enige hoogte boven de grond. De teek wordt in een gemengd loofbos met een ondergroei van blauwe bosbes en/of varens aangetroffen maar ook in dennenbossen met een dichte laag van grassen. Als een mogelijke gastheer langskomt klampen ze zich vast en zuigen zich vol waarna ze zich weer op de grond laten vallen en vervellen. Een teek kan in het larvestadium nog geen ziektes overbrengen.

TEKEN BIJ HONDEN

Bij een tekenbeet kan de teek zelf nog zichtbaar zijn, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn. De teek kan zich namelijk van de huid los gelaten hebben en zich van het dier hebben laten vallen.

Een tekenbeet is niet pijnlijk, maar kan eventueel wel wat jeuk geven. Daarnaast kan op de plaats waar een teek gebeten heeft ook wat roodheid of een bultje op de huid aanwezig zijn. Wanneer een dier door heel veel teken gebeten wordt kan ook bloedarmoede optreden.

Naast een beet van een volwassen teek kunnen huisdieren ook door kleinere ontwikkelingsstadia, zoals de larve en de nymfe, gebeten worden. Deze zijn vaak moeilijk te vinden.

LYME
De bekendste ziekte die door teken overgedragen kan worden is de ziekte van Lyme. Deze wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burghdorferi. Gelukkig zijn niet alle teken besmet, slechts 10% van de teken bevat deze ziekteverwekkende kiem. De bacterie wordt via de beet van een teek op dier en mens overgedragen. Als de teek binnen 48 uur na aanhechten wordt verwijderd is de kans klein dat een geïnfecteerde teek de kiem heeft overgedragen.

Symptomen
Mogelijke acute symptomen van de ziekte van Lyme bij de hond zijn:
– sloomheid en koorts
– bij de hond is zeer zeldzaam een rode, zich uitbreidende plek rond de teek te zien

Mogelijke late symptomen (maanden tot jaren na infectie) van de ziekte van Lyme bij de hond zijn
– gewrichtsklachten (stijfheid en pijnlijkheid)
– ontstekingen van de lymfevaten en koorts
– hartspierontstekingen
– nierschade
– neurolgische symptomen zoals gedragsveranderingen, agressiviteit en epileptische aanvallen

BABESIOSE
Babesiose wordt veroorzaakt door de eencellige parasiet Babesia canis. Deze leeft in de rode bloedcellen van de geïnfecteerde gastheer. De teken die deze parasiet bij zich dragen konden voorheen in Nederland niet overleven, maar door de zachtere winters zijn ze tegenwoordig wel in Nederland aanwezig. Vanaf het moment dat een teek begint met bloedzuigen duurt het ongeveer 3 dagen voordat de ziektekiemen worden overgedragen op de hond. De ziektekiemen dringen door in de rode bloedcellen en gaan zich daar vermenigvuldigen. Dit zorgt ervoor dat de rode bloedcellen openbarsten. Het duurt 10-20 dagen voor de eerste symptomen optreden.

Symptomen
Mogelijke acute symptomen van de ziekte van Lyme bij de hond zijn:
– koorts
– een slechte eetlust en braken
– bleke slijmvliezen, maar soms zijn ze ook geel van kleur
– een sterk rood verkleurde urine
– als de ziekte langer duurt kan een dier in shock raken

Babesiose is niet bij voorbaat dodelijk. Als een hond de ziekte overleeft blijven er helaas vaak chronische klachten voor de rest van zijn/haar leven bestaan.

Deze chronische klachten kunnen zijn:
– een verhoogde hartslag
– opgezette lymfeklieren en een vergrote milt
– onderhuidse bloedingen
– bloedarmoede en geelzucht
– zweren in de mondholte en/of ademhalingsproblemen (ook hoesten)
– helaas overlijden door deze klachten later alsnog veel honden

EHRLICHIOSE
Ehrlichiose is een ziekte die wordt veroorzaakt door parasieten die in bepaalde witte bloedcellen van de gastheer leven.

Symptomen
De eerste symptomen volgen 5 tot 20 dagen na besmetting en kunnen zijn::
– koorts, rillingen
– gebrek aan eetlust, neerslachtigheid
– bloedarmoede
– gezwollen lymfeklieren
– pijnlijke spieren en gewrichten, ernstige rug- of nekpijn
– bloed in de urine, bloedingen (bijvoorbeeld in de neus)
– oogproblemen (afscheiding, infecties)
– neurologische afwijkingen zoals toevallen of moeilijk lopen
– problemen met de ademhaling of met het hart

Ehrlichiose heeft, wanneer de hond niet behandeld wordt, vaak een dodelijke afloop of krijgt een chronisch verloop. Ook na een behandeling blijft de ziekte soms chronisch aanwezig. Er ontstaat dan een zeker evenwicht tussen de ziekteverwekker en het immuunsysteem van de hond. De hond is niet echt ziek, maar ook niet fit. De symptomen kunnen terugkomen als de hond stress heeft of een periode van verminderde weerstand door ziekte of medicijngebruik doormaakt.

Winkelwagen